Examining the Epistemological Relativism Challenge Arising from the Role of Custom in Ethics

Document Type : Original Article

Authors

1 Ph.D. Candidate in Transcendent Philosophy, University of Ferdowsi . Mashhad, Iran.

2 Professor, Department of Islamic Philosophy and Theology, Ferdowsi University, Mashhad, Iran.

Abstract

Moral realism emphasizes the existence of moral values independent of individual or societal preferences. However, one of the significant challenges facing moral realism is the role of custom (‘urf) in identifying moral characteristics. As an unstable element, custom's undeniable influence on the recognition of moral traits gives rise to the notion of anti-realism and epistemological relativism in ethics. Ethical discussions regarding moral traits can be categorized into three areas: (a) moral principles, i.e., the governing laws of ethics; (b) the meanings of moral subjects (thick moral concepts); and (c) the instances of moral subjects (thick moral concepts). This article comprehensively examines the role and impact of custom in ethics by analyzing its place within these three dimensions. Through this analysis, the study explores the relativism challenge stemming from the role of custom in all aspects of ethics. By examining custom's influence across these three domains, the findings reveal two key points: first, identifying the specific areas where custom plays a role, and second, demonstrating the inadequacy of the relativism notion arising from custom's influence.


Keywords


فهرست منابع
* قرآن کریم.
** نهج البلاغه. (تحقیق و تصحیح: صبحی صالح). قم: هجرت.
 
جوادی آملی، عبداللّه. (۱۳۸۷). مبادی اخلاق در قرآن. قم: نشر اسراء.
جوهری، اسماعیل بن حمّاد. (بی‌تا). الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربیة (تحقیق: احمد عبدالغفور عطار). بیروت: دارالعلم للملایین.
حیدریان، لیلی؛ رحمتی، انشاءاللّه؛ جلالی شیجانی، جمشید. (۱۴۰۱). تحلیل مبانی معرفت‌شناختی و هستی‌شناختی واقع‌گرایی اخلاقی نزد ابن سینا. مطالعات فقهی و فلسفی، ۱۳(۵۱)، ۴۵۔۵۹.
دباغ، سروش. (۱۳۹۹). درس‌گفتارهایی در فلسفۀ اخلاق (چاپ سوم). تهران: صراط.
سیستانی، سید علی. (بی‌تا). توضیح المسائل جامع. بی‌جا.
شریفی، احمد حسین. (۱۳۸۶). مرور و ارزیابی دیدگاه ابن سینا دربارۀ حقیقت قضایای اخلاقی. مطالعات اخلاق کاربردی، ۹ و ۱۰، ۸–۱۸. https://doi.org/10.22081/jare.2008.21214
شیرازی، محمد بن ابراهیم (ملاصدرا). (۱۳۶۹). الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة ( تحشیه: حاج ملاهادی سبزواری، تعلیق و تصحیح و مقدمه: سید جلال‌الدین آشتیانی). تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
صدر، سید محمد باقر. (۱۴۲۲ق). دروس فی علم الأصول. قم: نشر دارالهدی.
طباطبایی، سید محمد حسین (علامه طباطبایی). (۱۳۹۰ق). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: مؤسسة الأعلمی.
طوسی، خواجه نصیرالدین. (۱۳۹۶). اخلاق ناصری (به کوشش علی‌اصغر عبداللهی). تهران: دنیای کتاب.
فلاح‌زاده، محمد حسین. (۱۳۹۵). آموزش فقه مطابق با فتاوای مراجع معظم تقلید (چاپ نهم). قم: معروف.
محیطی اردکان، حسن. (۱۳۹۷). بررسی نقش عرف عقلا در وضع گزاره‌های اخلاقی (با تأکید بر دیدگاه محقّق  اصفهانی).  پژوهشنامه اخلاق، ۱۱(۴۲)، ۲۵–۳۴. https://doi.org/20.1001.1.22287264.1397.11.42.2.0
محیطی اردکان، حسن. (۱۳۹۸). نقش عرف در ارزش اخلاقی. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
محیطی اردکان، حسن؛ مصباح، مجتبی. (۱۳۹۵). بررسی دلایل عرف‌گرایی ثبوتی در حوزۀ اخلاق با تأکید بر دو دلیل تفاوت‌های فرهنگی و احساسات عام بشری. آیین حکمت، ۳۵، ۱۰۷–۱۳۲. https://doi.org/10.22081/pwq.2018.66064
مصباح یزدی، محمدتقی. (۱۳۹۴). فلسفۀ اخلاق (چاپ سوم). قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مصباح یزدی، محمدتقی. (۱۳۹۴ب). نقد و بررسی مکاتب اخلاقی (چاپ پنجم). قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مصباح، مجتبی. (۱۴۰۲). فلسفۀ اخلاق (ویراست دوم). قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
مصباح، مجتبی؛ محمدی، عبدالله. (۱۴۰۲). معرفت‌شناسی (چاپ هیجدهم). قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مطهری، مرتضی. (۱۳۸۴). مجموعه آثار استاد شهید مطهری (چاپ هفتم). تهران: صدرا.
مظفر، محمد رضا. (۱۳۸۷). اصول الفقه (تعلیقه: عباسعلی زارعی سبزواری). قم: بوستان کتاب.
مقدس اردبیلی، احمد بن محمد. (بی‌تا). مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان. قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم.
موسوی خمینی، روح‌اللّه. (امام خمینی) (۱۳۹۲). المکاسب المحرّمة (چاپ چهارم). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
مولوی، جلال الدین محمد بن محمد. (1933م). مثنوی معنوی. (به کوشش نیکلسون). لیدن: بریل.
 
Arrington, R. (1898). Rationalism, Realism and Relativism:  Perspectives in Contemporary Moral Epistemology. Cornell University Press.
Dummett, M. (1978). Truth and Other Enigmas. Cambridge, Mass.