امر الهی و الزام‏های اخلاقی: بررسی و نقد رابطهٔ دین و اخلاق از نگاه ریچارد ‌‌سوئین‌برن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دورهٔ دکتری فلسفه اخلاق دانشگاه قم، ایران.

2 دانشجوی دورهٔ دکتری فلسفه اخلاق دانشگاه قم، قم، ایران.

چکیده

به اعتقاد ریچارد ‌‌سوئین‌برن - فیلسوف دین معاصر - بر این باور است که فرمان‌های الهی بی‌ارتباط با مسائل اخلاقی نیستند؛ از آنجا که خداوند بزرگ‌ترین ‌‌‌مُنعم ماست، اگر کاری از ما بخواهد‌‌‌‌، انجام آن وظیفۀ ما خواهد بود، اما روشن است که او نمی‌تواند هیچ گاه سبب شود تا کاری که وظیفۀ ما نیست‌‌‌‌، وظیفۀ ما گردد.او،‌ در واقع، خداوند را ‌‌‌‌‌‌منشاء تکالیف اخلاقی دانسته و البته، با تفکیک میان احکام اخلاقیِ ضروری و احکام اخلاقیِ امکانی، بر این باور است که خداوند نمی‏تواند در احکام اخلاقیِ ضروری تغییری ایجاد کند؛ حتی اگر بخواهد‌‌‌‌‌‌، اما در مورد حقایق اخلاقی امکانی‌‌‌‌، خداوند با قدرت مطلق که برای ایجاد هر یک از جهان‌های ممکن دارد، می‏تواند به اختیارِ خودْ جهانی را برگزیند که در آن حقایقِ اخلاقیِ امکانی متفاوت با جهان دیگر باشد‌‌‌‌. البته، ‌‌سوئین‌برن، نتوانسته به این پرسش که چه نسبتی بین قدرت مطلق خدا و احکام اخلاقی امکانی وجود دارد‌‌‌‌، به خوبی پاسخ دهد و تنها در صدد حل تعارض بر آمده از الزامات احکام ضروری اخلاقی برآمده است. دلیل او برای ایجاد الزام اخلاقی از آن جهت که ما موظف هستیم از فرامین خداوند اطاعت کنیم، چون خدا ‌‌‌مُنعم ماست‌‌‌‌، هم قانع کننده نیست و او - در خوشبینانه‏ترین حالت - می‏تواند ادعا کند که «وجوب شکر ‌‌‌مُنعم» می‏تواند انگیزش لازم برای اطاعت از فرامین خداوند و یا تبعیت و اطاعت از الزامات اخلاقی را‌‌ فراهم آورد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Divine Command and Moral Requirements: A Review of the Relationship between Religion and Morality from Richard Swinburne’s Perspective

نویسندگان [English]

  • Ommolbanin Ta‘ati Jaliseh 1
  • Maysam Mowlaei 2
1 PhD student of moral philosophy, University of Qom , Qom, Iran
2 PhD student of moral philosophy, University of Qom
چکیده [English]

In answer to the question “can we consistently see God as the origin of moral duties” Richard Swinburne believes that the divine commands have something to do with moral problems. Since God is gives us the greatest blessing, if God asks us to do something, it will be our duty to comply with it. However, it is obvious that God cannot make something our duty when it is not our duty in fact. As to the problem of God’s power and morality, Swinburne draws a distinction between necessary and contingent moral judgements, maintaining that God cannot change necessary judgements even if he wants to. As to contingent moral judgments, however, in virtue of his absolute power for creating any contingent world, God can select one world in which the contingent moral judgments are different from those in other worlds. Our objection is that, on the one hand, Swinburne’s claim cannot provide a good answer to the question of what the relation is between God’s absolute power and contingent moral judgments because his position can resolve the contradiction resulting from the requirements of the necessary moral judgments, while in solving the contradictions arising from the contingent moral judgments, he faces questions which render his argument incomplete. On the other hand, his argument for the requirement of complying with God’s commands because he bestows his favors and blessings upon us is implausible. At best, he can just claim that praising someone who bestows blessings upon us can provide a motivation for complying with God’s commands and, in the most developed version, we can say that it provides a motivation for complying with moral obligations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Richard Swinburne
  • religion and ethics
  • moral obligation
  • praising someone who bestows blessings
  • necessary moral judgments
  • contingent moral judgments

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار