نقد نظریۀ صلح‌گرایی و واقع‌گرایی در اخلاق جنگ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمیپژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی «سمت»

چکیده

مفهوم «جنگ» مستلزم قتل و نابودی دارایی‌هاست. بنابراین، ورود به آن نیازمند دلیل است. اصل عقلائی بر جلوگیری از بروز جنگ است مگر دلیلی بر خلاف آن اقامه شود. در این زمینه سه نظریه در این مقاله طرح شده است: نخست، نظریهٔ «صلح‌گرایی یا نظریهٔ احتراز از جنگ» قائل است که چون جنگ به صورتی مطلق ظلم و منع حق دیگری است، باید از آن پرهیز کرد. ورود به جنگ در هر شرایطی  - از نظر اخلاقی  - مثل ظلم است و به هر نتیجه‌ای منجر شود، قبیح است و از این نظر، استثنابردار نیست. نظریهٔ دوم، «واقع‌گرایی سیاسی» است که معتقد است «دولت» مقتدرترین عامل در صحنهٔ ارتباط بین دولت‌هاست. دولت، خودمختار است و قدرت خود را با توانایی‌های نظامی‌ای که دارد به دیگران تفهیم می‌کند. هیچ اصول کلی و جهانی وجود ندارد که راهنمای عملی برای همهٔ دولت‌ها باشد. واقع‌گرایان، دو رویکرد دارند: الف) فردگرایی؛ به این معنا که حقوق اختصاصی حکومت‌ها نمی‌تواند از حقوق جمعی ثابت شده برای افرادی که تحت حاکمیت آن زندگی می‌کنند، فراتر رود. دولت، باید خواستهٔ افراد را دنبال کند و اهداف سیاسی دولت‌ها نمی‌تواند توجیهی برای آغاز جنگ باشد. ب) جمع‌گرایی؛ به این معنا که دولت، هویت حقوقی مستقلی دارد و معیارهای ارزشی خاص و مستقل از معیارهای ارزشی فردی بر رفتار آن حاکم است. دولت‌ها - در جنگ - نه‌تنها از جان افراد، بلکه از نوعی حیات اجتماعی دفاع می‌کنند. در این مقاله، اشکالات وارد بر صلح‌گرایی، فردگرایی و جمع‌گرایی به بحث گذاشته شده است و در نتیجه‌گیری، نظریهٔ سومی - که تجمیع منافع دولت و افراد است - ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Critique of the Theory of Pacifism and Realism in the Ethics of War

نویسنده [English]

  • Hamid Shahriari
The Institute for Research and Development in the Humanities (SAMT), IRAN
چکیده [English]

War involves killings and the destruction of properties. So a strong reason is needed to justify the entrance into it. Rationality requires all to prevent war unless there is a good reason to establish the opposite. Three related theories are proposed in this paper: first, the theory of pacifism (or war avoidance) holds that since war generally leads to oppression and the infringement of others’ rights, it should be avoided, and that it is morally wrong to wage war in any case without exception. The second theory is political realism which holds that while the state is the most powerful factor in the relations among states, it is autonomous and shows its power to others through its military forces. There are no universal principles that can guide all states’ behavior. Realists employ two approaches: (a) individualism and (b) collectivism. According to individualism, states’ exclusive rights cannot exceed the proven collective rights of each individual who lives in the society. The state must follow people’s wants. According to collectivism, the state has an independent legal identity with a set of specific values which are different from individuals’ values. States fight in wars not only for individual’s lives but also for a kind of social life. The current paper discusses the problems with pacifism, individualism, and collectivism, and concludes by proposing another theory that takes into consideration the interests of both individuals and states.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ethics of war
  • pacifism
  • realism
  • individualism
  • collectivism
  • national interests