بررسی هستی‌شناختی ارزش اخلاقی از منظر علامه مصباح یزدی و جان‌دیویی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه معارف دانشگاه ملایر

10.22034/ethics.2024.51403.1681

چکیده

واقع‌گرایی و غیرواقع‌گرایی و مطلق‌گرایی و نسبیت‌گرایی اخلاقی یکی از مهم ترین چالش‌های پیش‌روی فیلسوفان اخلاق از یونان باستان تا به حال بوده است؛ ازآنجاکه هدف اخلاق، تربیت انسان بوده، حل چالش فوق در تحلیل و تعیین حقیقت و هستی‌شناسی ارزش اخلاقی است. مقصود از هستی‌شناسی ارزش اخلاقی این است که آیا ارزش اخلاقی، واقعیتی مستقل از انسان یا قرارداد دارد و یا فقط حاکی از سلیقه و قرارداد است؟ دراین مقاله با بررسی هستی‌شناختی ارزش اخلاقی از منظر علامه مصباح یزدی و جان‌دیویی با روش توصیفی تحلیلی دریافتیم:1.ارزش به معنای شایسته خواستن از منظر هر دو متفکر از نوع بالقیاس الی الغیر(رابطه علی و معلولی میان فعل اختیاری انسان و کمال مطلوب وی) عینی و واقعی است نه وابسته به سلیقه و خواست فرد و جامعه؛2.اما علامه مصباح یزدی واقع‌گرایی اخلاقی و جان دیویی غیرواقع‌گرای اخلاقی و به تبع آن نسبی‌گرایی اخلاقی(نسبیت معرفت‌شناختی و فرااخلاقی) است؛3.ریشه این اختلاف به مبانی معرفت‌شناسی در تعریف صدق، اطلاق و نسبیت ارزش‌های اخلاقی و ملاک کلی ارزش اخلاقی(مصلحت عمومی و واقعی از منظر علامه مصباح یزدی و رشد متخذ از مکتب داروینی از منظر جان دیویی) بازگشت می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Ontological investigation of moral value from the perspective of Allameh Misbah Yazdi and John Dewey

نویسنده [English]

  • seyed morteza honarmand
Assistant Professor, Department of Education, Malayer University
چکیده [English]

Moralrealism and unrealism,absolutismandmoralrelativismhavebeenoneofthemostimportantchallenges facing moral philosophers since ancient Greece.Sincethegoalofethicsishuman education, the solution to the above challenge lies in the analysis and determination of the truth and ontology of moral value.The meaning oftheontology of moral value isthat does moral value have a reality independent of humans or contracts or is it only indicative of taste and contract?In this article,with the ontological investigation of moral value from the perspective of Allameh Misbah Yazdi and Jan Diwi, we found:1.Value inthe sense of worthy desire from the point of view of both thinkers fromthe type of analogy to others(cause and effect relationshipbetween thevoluntary action of man and his desired perfection) is objective and real, not dependent on the taste and desire of the individual and society;2.But Allameh Misbah Yazidi is a moral realist and John Dewey is a moral non-realist and accordingly moral relativism(epistemological and meta-ethical relativism);3.The root ofthis difference goes back to the foundations of epistemology in the definition of truth, applicability and relativity of moral values and the general criteria of moral value (public and real interest from Allameh Misbah Yazidi's point of view and development from the Darwinian school from John Dewey's point of view) slow

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ontology
  • moral value
  • moral realism
  • Allameh Misbah Yazdi
  • John Dewey