بررسی تطبیقی کرامت نفس از دیدگاه آیة اللّه جوادی آملی و ناتانیل براندن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه علوم و معارف قرآن. تهران، ایران‌‌‌‌.

2 استاد گروه مشاوره دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران‌‌‌‌.

3 پژوهشگرحوزه و دانش‌آموخته سطح چهار مرکز تخصصی علوم اسلامی کوثر تهران، ایران‌‌‌‌.

چکیده

کرامت نفس به‌معنای احساس ارزشمندی، یکی از اساسی‌ترین موضوعات انسان‌شناسی و اساس بسیاری از حقوق و امتیازات انسانی است‌‌‌‌. در این تحقیق به روش تحلیلی ۔ تطبیقی دیدگاه آیة اللّه جوادی و براندن در سه بخش مبانی کرامت نفس، عوامل و آثار آن بررسی شده و اشتراکات و افتراقات این دو نگاه تبیین شده است. نتیجه اینکه آیة اللّه جوادی - بر خلاف براندن‌ ‏‏- مبنای ارزشمندی انسان را الهی می‌داند‌‌‌‌. هر دو به عوامل ‌شناختی و رفتاری اعتنا دارند. لازمۀ شناخت خود، از منظر آیة اللّه جوادی‌ شناختی در همه ابعاد جسمی و روحی و لازمه آن، شناخت خداوند است‌‌‌‌. درصورتی‌که براندن به شناخت قابلیت‌ها و پذیرش نقاط قوّت و ضعف اکتفا کرده است‌‌‌‌. ‏‏از منظر هر دو متفکر احساس ارزشمندی آثار معرفتی، اخلاقی و رفتاری دارد. آثار اخلاقی و رفتاری دو دیدگاه، بسیار شبیه است؛ هرچند براندن، ابراز وجود و فردگرایی را بیان می‌کند که از منظر آیة اللّه جوادی قابل پذیرش نیست‌‌. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Human Dignity in the Thought of Ayatollah Javadi Amoli and Nathaniel Branden

نویسندگان [English]

  • Ali Ghznafari 1
  • Maryam Fatehizadeh 2
  • Leila Sadat Davoudi 3
1 Associate Professor, Department of Quranic Sciences, University of Quranic Sciences and Teachings, Tehran, Iran.
2 Professor, Department of Counseling, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
3 Seminary researcher and Level-Four graduate of the Kosar Center for Islamic Sciences, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Human dignity, understood as a sense of self-worth, is among the most fundamental anthropological concepts and forms the basis of many human rights and entitlements. This study employs an analytical-comparative approach to explore the perspectives of Ayatollah Javadi Amoli and Nathaniel Branden, focusing on three key dimensions: the foundations of dignity, its contributing factors, and its practical implications. The findings reveal that, unlike Branden, Ayatollah Javadi Amoli grounds human worth in a theocentric framework. Both thinkers, however, emphasize the role of cognitive and behavioral factors in the development of self-worth. From Ayatollah Javadi Amoli’s viewpoint, self-knowledge encompasses both physical and spiritual dimensions, and ultimately requires a knowledge of God. In contrast, Branden confines self-knowledge to the recognition of personal strengths and limitations. Despite their differing foundations, both perspectives attribute epistemological, ethical, and behavioral effects to the sense of human dignity. While many of their practical implications align, Branden’s emphasis on self-assertion and individualism diverges from the theologically rooted perspective of Ayatollah Javadi Amoli, who does not endorse such emphases.


کلیدواژه‌ها [English]

  • Human Dignity
  • Self-Worth
  • Honor
  • Javadi Amoli
  • Nathaniel Branden
فهرست منابع
*  قرآن کریم‌‌.
* * نهج‌البلاغه
ابن‌دُرَید الأزدی، أبو‌بکر‌‌‌‌. (۱۴۰۰ق)‌‌‌‌. جمهرة‌اللغة (ج ۲، چاپ اول)‌‌‌‌. بیروت: نشر دارالعلم للملایین‌‌.
ابن‌فارس، أحمد‌‌‌‌. (۱۴۰۴ق)‌‌‌‌. معجم مقاییس‌اللغة (تصحیح: عبدالسلام هارون؛ ج ۳ و ۵، چاپ اول)‌‌‌‌. قم: مکتب‌الإعلام الإسلامی‌‌.
براندن، ناتانیل‌‌‌‌. (۱۳۷۳)‌‌‌‌. انسان بدون خویشتن (ترجمه: جمال هاشمی؛ چاپ اول)‌‌‌‌. تهران: چاپخانه حیدری‌‌.
براندن، ناتانیل‌‌‌‌. (۱۳۸۰)‌‌‌‌. روان‌شناسی عزت‌نفس (ترجمه: مهدی قراچه‌داغی؛ چاپ دوم)‌‌‌‌. تهران: نشر نخستین‌‌.
براندن، ناتانیل‌‌‌‌. (۱۳۸۴)‌‌‌‌. مسئولیت‌پذیری، اتکای به خود و زندگی پاسخ‌گو (ترجمه: مهدی قراچه‌داغی؛ چاپ اول)‌‌‌‌. تهران: نشر شباهنگ‌‌.
براندن، ناتانیل‌‌‌‌. (۱۳۸۸)‌‌‌‌. عزت‌نفس در زنان (ترجمه: الهام آرام‌نیا و شمس‌الدین حسینی؛ چاپ اول)‌‌‌‌. تهران: نسل نواندیش‌‌.
بیگی‌زاده، کاظم‌‌‌‌. (۱۴۰۰)‌‌‌‌. آسیب‌شناسی عزت‌نفس از منظر آموزه‌های دینی‌‌‌‌. قم: انتشارات انصاریان‌‌.
تمیمی آمدی، عبدالواحد بن‌محمد‌‌‌‌. (۱۴۱۰ق)‌‌‌‌. غررالحکم و دررالکلم (ج ۱ و ۲، چاپ دوم)‌‌‌‌. قم: انتشارات دارالکتاب الإسلامی‌‌.
جوادی آملی، عبداللّه‌‌‌‌. (۱۳۷۲)‌‌‌‌. کرامت در قرآن (چاپ سوم)‌‌‌‌. تهران: مرکز نشر رجاء‌‌.
جوادی آملی، عبداللّه‌‌‌‌. (۱۳۹۰)‌‌‌‌. حیات حقیقی انسان در قرآن (چاپ ششم)‌‌‌‌. قم: مرکز نشر إسراء‌‌.
جوادی آملی، عبداللّه‌‌‌‌. (۱۳۹۵)‌‌‌‌. تفسیر تسنیم (ج ۱، ۲، ۳، ۴۹، ۵۸ و ۶۹، چاپ هشتم)‌‌‌‌. قم: مرکز نشر إسراء‌‌.
سلطانی رنانی، محمد و داودی، لیلا سادات‌‌‌‌. (۱۳۹۸)‌‌‌‌. بررسی معناشناختی و نسبت‌سنجی اسماء الهی در حوزه آفرینش‌‌‌‌. مطالعات ترجمه قرآن و حدیث، ۱۲(۶)، ص ۹۹۔۱۳۲‌‌‌‌. http: //qhts‌‌. modares‌‌. ac‌‌. ir/article-10-36725-fa‌‌. html
صادقی تهرانی، محمد‌‌‌‌. (۱۴۰۶ق)‌‌‌‌. الفرقان فی تفسیر القرآن (ج ۱۶، چاپ دوم)‌‌‌‌. بیروت: نشر فرهنگ اسلامی‌‌.
مصطفوی، حسن‌‌‌‌. (۱۳۶۰)‌‌‌‌. التحقیق فی کلمات القرآن الکریم (ج ۱۰، چاپ اول)‌‌‌‌. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب‌‌.
مطهری، مرتضی‌‌‌‌. (۱۳۷۳)‌‌‌‌. فلسفه اخلاق (چاپ دوازدهم)‌‌‌‌. تهران: انتشارات صدرا‌‌.
مکارم شیرازی، ناصر و همکاران‌‌‌‌. (۱۳۷۱)‌‌‌‌. تفسیر نمونه (ج ۱، چاپ یازدهم)‌‌‌‌. تهران: انتشارات دارالکتب الإسلامیه‌‌